EMDR

Een tegenwoordig veel gebruikte therapievorm voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring is Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR). Met EMDR kan de emotionele lading sterk worden verminderd. Zodat jij je weer vrij kunt voelen.

Bepaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen, bijvoorbeeld als gevolg van een ongeval of een geweldsincident. Ook andere nare ervaringen, zoals bij een tandarts of tijdens een sollicitatiegesprek, kunnen iemand heel onzeker en bang maken. Het kan er toe leiden dat iemand die situaties gaat vermijden. Alsof het nare beeld van toen of de angst voor iets in de toekomst je leven van nu beïnvloedt. Alsof je het niet uit je hoofd krijgt en het je gedrag bepaalt op een ongewenste manier. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Via EMDR kan namelijk de lading van dat nare beeld worden afgehaald. Zodat het je niet meer in de greep houdt en je je weer vrij kan voelen. Waarna je geleidelijk aan datgene weer kan doen waar je vroeger bang voor was. 

Tijdens de eerste sessie bij mij ga ik uitgebreid in op hetgeen bij jou speelt zodat ik kan bepalen welke aanpak het beste past. In dit gesprek is het belangrijk dat ik goed zicht krijg op je klacht, zodat er een helder beeld ontstaat van wat je van binnen doet waardoor jij je zo naar voelt. Wij bekijken dan ook of EMDR wel de beste techniek voor je is om van je klacht af te komen. EMDR is in korte tijd enorm populair geworden, maar het is geen 'duizendingendoekje' dat voor alles werkt. Soms kan het verstandiger zijn om met andere technieken te werken.

Werking EMDR

Als iemand iets traumatisch meemaakt, dan kunnen de hersenen dat niet altijd verwerken, zoals ze dat met andere ervaringen doen. Het moment wordt dan "bevroren in de tijd". Het kan zijn dat als je denkt aan de gebeurtenis, dat je alle beelden weer voor je ziet en gevoelens weer voelt. Zulke herinneringen kunnen een blijvend negatief effect hebben op hoe je de wereld ziet en hoe je relateert met andere mensen.

Het lijkt erop dat EMDR een direct effect heeft op de manier waarop de hersenen informatie verwerken. Na een of meerdere EMDR-sessies wordt de normale verwerking van informatieverwerking door de hersenen weer opgestart, waardoor je niet langer de beelden en gevoelens op dezelfde manier herleeft als je aan een gebeurtenis denkt.

De EMDR therapie verloopt via een vastgesteld protocol met een aantal fasen. Tijdens een paar fases wordt er aan je gevraagd om aan de traumatische en/of angstige gebeurtenis (terug) te denken. Je haalt het je dan zo helder mogelijk voor je geest, met beelden, gedachten en gevoelens. In eerste instantie gebeurt dit om meer informatie te verzamelen. Daarna is het onderdeel van het verwerkingsproces. Dan gebeurt het in combinatie met een afleidende stimulus (oogbewegingen, tikjes via koptelefoon). 

Een essentieel element bij EMDR is het belasten van je werkgeheugen, bij voorkeur met oogbewegingen. Dit gebeurt in fase 4. Desensitisatie. Bij een EMDR-sessie werk je zowel met je lichaam (gevoelens) als geest (nieuwe ideeën, inzichten, etc.). Je bent tegelijkertijd bezig met het verleden en het heden.

Het is verstandig om direct na een EMDR-sessie rustig aan te doen. Er kan bijvoorbeeld vermoeidheid optreden. Geef je lichaam en geest na een sessie tijd en ruimte om alles verder te laten verwerken. De effecten van een sessie EMDR-therapie kunnen nog even doorwerken. Soms kunnen er ook nieuwe beelden, gevoelens en gedachten bovenkomen, zowel in de sessie als daarna. Bij sommige mensen kan dit een paar uur duren, bij andere mensen een paar dagen. Daarna is er een nieuw evenwicht in jou ontstaan.

Integratieve EMDR

Therapeuten die gespecialiseerd zijn in integratieve psychotherapie beoordelen een klacht samenhangend en kunnen op basis daarvan de cliënt begeleiden in het adequaat en duurzaam oplossen van die klacht. Daartoe beschikt de integratieve therapeut over verschillende behandelvormen, waarvan EMDR tot de mogelijkheden behoort.

Ook in de EMDR behandeling zelf speelt de integratieve benadering een rol. Het beleven van de angst is bijzonder naar en heeft iemand (ooit) alleen beleefd; bijvoorbeeld als klein kind, als puber, als student, als startende werknemer. Het angstige beeld ontdoen van zijn lading - via de klassieke EMDR aanpak - is de eerste stap, maar daarmee kan 'dat gevoel van alleen', van die persoon die je toen was en die er toen zo alleen voor heeft gestaan, ook nu nog een onaangenaam gevoel geven. Dan is er een tweede stap nodig: om nu als volwassene innerlijk te zorgen voor die jongere persoon in jou die zich destijds zo bang en alleen heeft gevoeld. Door die integratie kan échte innerlijke rust bestaan.

Irene Klein Link is aangesloten bij het EMDR-i Netwerk Nederland (ENN).